Samstarv
Fuglar í Koltri
Fuglalívið í Koltri er rættiliga ríkt og fjølbroytt, tá hugsað verður um, at oyggin er lítil og hevur heldur einsháttað lendi. Í bergsíðuni norðan- og vestanfyri húsast stór sjófuglabølir, í fjøruni eystanfyri savnast æða (Somateria mollissima) og teisti (Cepphus grylle), og við gamla bóndagarðin heima í Húsi fjølgast mýrisnípur (Gallinago gallinago) og tjøldur (Haematopus ostralegus) í stórum tali. Mitt á oynni á fjallasíðuni uppi í Oyggj reiðrast fiskimásar (Larus argentatus) og summartítlingar (Anthus pratensis). Eitt skúgvapar (Stercorarius skua) heldur til heilt ovast uppi í Oyggj, og eitt annað búleikast norðanfyri í Høvdahaga. Minst 21 fuglasløg reiðrast fast í Koltri, og tey eru øll vanlig føroysk sløg. Men skrásetingar eru eisini av einstøkum meira sjáldsomum føroyskum sløgum, sum okkurt árið hava gjørt sær búgv á oynni – millum onnur vípa (Vanellus vanellus), grágrælingur (Calidris maritima) og stelkur (Tringa totanus).
Sjófuglur
Fleiri ymisk sjófuglasløg halda til í Koltri. Nógvur lundi (Fratercula arctica) ger sær holur á eggini undir brattlendinum norðanfyri og í grasteigunum í bjørgunum vestanfyri. Uppi á berginum í ein útnyrðing, beint norðanfyri fjallatindin, er skrápaland (Puffinus puffinus). Ikki er vist, hvussu stórir stovnarnir eru av lunda og skrápi á oynni. Havhestur (Fulmarus glacialis) reiðrast á allari vestursíðuni á oynni og í homrum og gjáum landnyrðingsmegin, og nøkur fá pør eru eisini at síggja í rókunum niðanfyri bóndagarðin norðuri í Gerði.
Eitt ternubølið (Sterna paradisaea) er beint norðanfyri Mýrabergsá. Fyrr hevur bølið talt fleiri hundrað pør, men í nýggjari tíð er talið nógv minkað, og reiðringin hevur miseydnast ferð aftaná ferð. Tó eru geipandi ternurnar enn eitt sjónligt eyðkenni fyri fjøruna í Koltri um summarið.
Í bygdalagnum liva gróthúsini og bøgarðarnir við drunnhvítum (Hydrobates pelagicus). Um náttina hoyrist murr teirra í veggunum, og teir kunnu eisini merkjast á flogi millum húsini. Drunnhvíti er serliga virkin um náttina, meðan hann um dagin antin liggur í holunum og flýgur úti á opnum havi. Í løtuni er ikki vist, hvussu nógvur drunnhvíti reiðrast í Koltri, men roknast kann í minsta lagi við nøkrum hundrað pørum.
Heiðafuglur
Ein tann fyrsti fuglurin, sum tú sært, tá tú kemur til Kolturs, er málmikla og sjónska tjaldrið (Haematopus ostralegus). Okkurt um 10-20 pør eru javnt útbreidd framvið strondina og í láglendinum á sunnaru helvt. Nøkur heilt fá spógvapør (Numenius phaeopus) reiðrast mitt á oynni, har eisini stelkar (Tringa totanus) halda til av og á. Men fjølmentasti heiðafuglurin í Koltri er helst mýrisnípan (Gallinago gallinago). Hon sæst um alla oynna, men hon finst í serliga stórum tali í niðurlagda byggakrinum heima í Húsi. Her síggjast hanarnir berjast vilt og leingi fyri síni búøkir um summarið, og eisini hoyrist høgt uppi hin eyðkenda murranin frá velfjaðrum teirra.
Sannir ránsfuglar eru ikki á oynni, og ein partur av ránsleiklutinum liggur tí í staðin hjá nøkrum fáum skúgvum (Stercorarius skua), svartbakum (Larus marinus) og ravnum (Corvus corax). Hóast hesir ráksnúnu fuglar ikki eru heilt ólíkir í summum førum, so taka teir ofta hvørt sítt umhvørvi. Skúgvur er mest á havinum, svartbakur heldur nógv til í fjøruni og ravnarnir flakka um uppi í haganum. Um summarið søkja øll trý sløgini egg og ungar, og skúgvurin veiður eisini vaksnan fugl í bjørgunum.
Nøkur smáfuglasløg reiðrast á oynni. Vanligast at síggja í haganum eru summartítlingar (Anthus pratensis), sum gera sær reiður í lága graslendinum á syðru oyggjahálvuni. Nær slektaði grátítlingurin (Anthus petrosus) heldur hinvegin til ovast í bjørgunum, í fjøruni og í størru gilunum. Nakað av stara er á oynni, og halda teir mest til við bóndahúsið norðuri í Gerði, har onkur músabróður (Troglodytes troglodytes) eisini sæst av og á.
Fjørufuglur
Alt árið síggjast bæði æða (Somateria mollissima) og teisti (Cepphus grylle) í stórum tali við sjóvarmálan. Flestu æðurnar gera sær síni dúnutu reiður í fjøruni ella beint omanfyri, men summar fara ein fittan tein niðan í hagan. Myrkabrúni liturin á bøguni hylur hana væl, tá hon liggur og bølir á myrkum kletti ella sprøklutum lendi.
Teistarnir reiðrast hinvegin í sprungum og millum grót í fjøruni, og summi pør nýta eisini gróthúsini niðri við fjørubakkan. Í juli síggjast teistarnir ferðast úr sjónum til holuna at geva pisuni og út aftur. Um kvøldið fylkjast teir í smærri flokkum út fyri sínum reiðursplássum og briksla sítt klænmælta og høga lát.
Svartbakar (Larus marinus) eru ikki nógvir í tali, men geva seg tó til kennar. Nøkur fá pør reiðrast á klettarógvum í fjøruni á eystaru síðu av oynni. Her er eisini vanligt at síggja skarv (Phalacrocorax aristotelis), ritu (Rissa tridactyla) og smáir vaðfuglar so sum tjaldursgrælingar (Arenaria interpres), fjallmurrur (Calidris alpina), grágrælingar (Calidris maritima) og sandgrælingar (Calidris alba). Onki av hesum sløgum hevur fastan stovn á oynni, men hóast tað tykist Koltur hava ein ávísan vistfrøðiligan týdning fyri tey.
Samband
